หากคุณคุ้นเคยกับ Lean Six Sigma คุณจะคุ้นเคยกับ DMAIC
DMAIC เป็นคำย่อของ Define, Measure, Analyze, Improve และ Control การแก้ปัญหาเชิงกลยุทธ์ที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว โดยดำเนินการตามกรอบโครงสร้าง 5 เฟส เมื่อกำลังดำเนินโปรเจกต์ปรับปรุงคุณภาพ
นี่เป็นโพสต์แรกจากชุด 5 โพสต์ที่เน้นไปที่เครื่องมือที่มีอยู่ในซอฟต์แวร์ทางสถิติของ Minitab ซึ่งสามารถใช้ได้กับแต่ละเฟสมากที่สุดโดยเริ่มจากเฟส Define
DEFINE Phase : กำหนดเป้าหมาย
DMAIC เริ่มต้นเมื่อคุณระบุปัญหาที่ต้องแก้ไข เป้าหมายของเฟสแรกนี้คือการกำหนดเป้าหมายของโครงการและการส่งมอบของลูกค้า ซึ่งรวมถึงการจัดทำคำชี้แจงปัญหาและการกำหนดวัตถุประสงค์ ทรัพยากรที่ต้องใช้และลำดับเหตุการณ์ของโปรเจกต์
แผนภาพสาเหตุและผล (Cause-and-Effect Diagram)
หรือที่เรารู้จักกันว่า แผนภาพก้างปลา (เพราะคล้ายโครงกระดูกปลา) หรือ แผนภาพ Ishikawa (ตั้งชื่อตามชื่อผู้สร้าง Kaoru Ishikawa) เครื่องมือระดมความคิดแบบภาพนี้สามารถช่วยคุณและทีมของคุณในการจัดระเบียบและตรวจสอบสาเหตุที่เป็นไปได้ของปัญหา
ในแผนภาพ C&E ปัญหาจะถูกระบุไว้ทางด้านขวาสุดในขณะที่สาเหตุถูกจัดเรียงเป็นหมวดหมู่หลัก สำหรับการประยุกต์ใช้สำหรับงานด้านการผลิต หมวดหมู่หลักอาจจะประกอบด้วย ผู้ปฎิบัติงาน(Personnel), เครื่องจักร(Machines), วัตถุดิบ(Materials), วิธีการ(Methods), การวัด(Measurements) และ สภาพแวดล้อม(Environment) สำหรับการประยุกต์ใช้งานด้านบริการส่วนใหญ่จะประกอบด้วย ผู้ปฎิบัติงาน(Personnel), ขั้นตอนการทำงาน(Procedures) และ นโยบาย(Policies)
แผนภาพพาเรโต (Pareto Chart)
แผนภาพพาเรโต(Pareto Chart) เป็นเครื่องมือคุณภาพพื้นฐานใช้ในการชี้ให้เห็นข้อบกพร่อง(defect)ที่เกิดบ่อยสุดหรือสาเหตุปกติที่ทำให้เกิดข้อพร่อง(defect)
แผนภูมิแท่ง(bar chart) ประเภทพิเศษนี้ได้รับการตั้งชื่อตาม Vilfredo Pareto และกฎ 80-20 ของเขา ด้วยการเรียงลำดับแท่งจากใหญ่ที่สุดไปหาเล็กที่สุดแผนภูมิพาเรโต(Pareto) สามารถช่วยคุณแยก “vital few” ออกจาก “trivial many” แผนภูมิเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าตรงไหนสามารถทำประโยชน์ได้
บ๊อกซ์พล็อต (Boxplot)
หรือที่เรียกว่า “box-and-whisker plot” , บ๊อกซ์พล็อต(boxplot) แสดงในรูปแบบตัวเลข ,การกระจายของตัวแปรแบบต่อเนื่อง รวมถึงรูปร่างและความผันแปร คุณสามารถสร้างบ๊อกซ์พล็อต(boxplot)สำหรับชุดข้อมูลเดียวหรือสร้างบ๊อกซ์พล็อต(boxplot)เพื่อเปรียบเทียบหลายๆชุดข้อมูล บ๊อกซ์พล็อต(boxplot)ยังช่วยคุณตรวจสอบค่าผิดปกติ(outliers)อีกด้วย
ฮีสโตแกรม (Histogram)
คล้ายกับ บ๊อกซ์พล็อต(boxplot), ฮีสโตแกรม(histogram) แสดงให้เห็นรูปร่างและการกระจายของชุดข้อมูลและช่วยคุณประเมินด้วยว่าข้อมูลของคุณมีการกระจายรูปแบบใด ปกติ (normal) , เบ้ซ้าย(left-skewed) , เบ้ขวา(right-skewed), จุดโด่งเดียว(unimodal) เป็นต้น
ฮีสโตแกรม(histogram) แจกแจงข้อมูลออกเป็นอันตภาคชั้นนำไปพล็อตบนแกน x และแสดงจำนวนกี่จุดที่อยู่ในแต่ละอันตภาคชั้นบนแกน y
รันชาร์ต(Run Chart)
รันชาร์ต(Run chart) คือกราฟแสดงข้อมูลของคุณเทียบกับเวลา โดยเข้าใจว่าข้อมูลที่เก็บและบันทึกเรียงตามลำดับเวลา เป็น Time Series Plot ประเภทพิเศษโดยสามารถใช้หาว่าถ้ามีรูปแบบและมีพฤติกรรมไม่เป็นไปอย่างสุ่มในกระบวนการ เช่น มีแนวโน้ม(Trend), มีลักษณะวัฎจักร์(Oscillation), มีรูปแบบผสมสองกลุ่ม(Mixture), และมีการแยกกลุ่ม(Clustering)
สถิติบรรยาย (Descriptive Statistics)
เครื่องมือนี้เป็นตัวแรกที่ไม่ใช่กราฟในโพสต์นี้ เครื่องมือนี้ให้ข้อมูลสรุปเกี่ยวกับข้อมูลของคุณและสามารถรวมตัวสถิติต่างๆเช่น ค่าเฉลี่ย(mean),ค่ามัธยฐาน(median), โหมด(mode), ค่าต่ำสุด(minimum), ค่าสูงสุด(maximum), ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน(standard deviation), พิสัย(range) และค่าอื่นๆ
กราฟสรุป (Graphical Summary)
คำสั่งใน Minitab ให้ข้อมูลสรุปที่ครอบคลุมสำหรับชุดข้อมูลที่เป็นข้อมูลวัด(continuous) และรวมถึง ฮีสโตแกรม(histogram), บ๊อกซ์พล็อต(boxplot), สถิติบรรยาย(descriptive statistics) และอื่นๆ ซึ่งให้ภาพรวมที่ครอบคลุมข้อมูลของคุณและรวมถึงการทดสอบการกระจายปกติ(normality test), ค่าเฉลี่ย(mean),ค่ามัธยฐาน(median)
ไม่มีสองโปรเจกต์ใดที่ถูกสร้างเหมือนกัน
แม้ว่าโพสต์นี้จะเน้นไปที่เครื่องมือสำหรับ Define ที่มีอยู่ใน Minitab แต่มีเครื่องมือสำหรับ Define อื่นๆ เช่น Project Charter และ SIPOC ซึ่งจะมีอยู่ใน Companion by Minitab และไม่ใช่ว่าทุกๆโปรเจ็กต์จะใช้ชุดเครื่องมือเหมือนกันทั้งหมด ดังนั้นจึงค่อนข้างเป็นไปได้ที่เฟส Define สำหรับโปรเจ็กต์หนึ่งๆอาจจะมีเครื่องมือเพียงไม่กี่อย่างข้างต้น นอกจากนี้เครื่องมือทั้งหมดที่กล่าวถึงข้างต้นก็อาจไม่ได้ใช้เฉพาะในขั้นตอน Define ของ DMAIC ตัวอย่างเช่น อาจใช้ฮีสโตแกรม(histogram) ในเฟสอื่นๆก็เป็นได้
เครื่องมือที่คุณจะใช้ในแต่ละขั้นตอนจะขึ้นอยู่กับ ประเภทของโปรเจกต์ที่คุณกำลังดำเนินการ,ความต้องการของผู้นำ,ประเภทของเครื่องมือที่ใช้ในการสื่อสารข้อมูลของคุณได้ดีที่สุดและปัญหาที่คุณกำลังพยายามแก้ไข
บทความต้นฉบับ : DMAIC Tools and Techniques: The Define Phase
ต้นฉบับนำมาจาก Minitab blog , แปลและเรียบเรียงโดยชลทิชา จํารัสพร
บริหารจัดการ SCM Blog โดยชลทิชา จำรัสพร, บริษัท โซลูชั่น เซ็นเตอร์ จํากัด ตัวแทน Minitab ในประเทศไทย
เพิ่มเติมเกี่ยวกับบริษัท Minitab
Minitab ช่วยให้บริษัทและองค์กรต่างๆ สามารถมองเห็นแนวโน้มของข้อมูล, แก้ปัญหาและค้นพบประเด็นสำคัญจากข้อมูลเชิงลึก โดยนำเสนอชุดโซลูชั่นที่ครอบคลุมทุกด้านและดีที่สุดสำหรับซอฟต์แวร์ในระดับเดียวกัน ที่ใช้สำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลและการปรับปรุงกระบวนการ
ด้วยวิธีการที่เป็นเอกลักษณ์ และการนำเสนอซอฟต์แวร์และบริการแบบองค์รวม Minitab ช่วยให้องค์กรเข้าถึงกระบวนการตัดสินใจในส่วนที่ช่วยผลักดันให้เกิดความเป็นเลิศทางธุรกิจได้ดีขึ้น ความง่ายในการใช้งานที่โดดเด่นกว่าใครมีส่วนช่วยให้ Minitab สามารถทำให้การเข้าถึงข้อมูลเชิงลึกเป็นเรื่องที่ง่าย ทีมงานของ Minitab ซึ่งประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญทางด้านการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้ผ่านการอบรมมาเป็นอย่างเข้มงวด จะช่วยให้ผู้ใช้งานมั่นใจว่าจะได้รับประโยชน์สูงสุดจากการใช้งานวิเคราะห์ข้อมูลและพร้อมที่จะให้คำปรึกษาตลอดเวลาที่ใช้งานเพื่อนำไปสู่การตัดสินใจที่ดีขึ้น รวดเร็ว และแม่นยำ
เป็นเวลากว่า 50 ปีที่ Minitab ได้ช่วยองค์การต่าง ๆ เพิ่มรายได้ ควบคุมและลดต้นทุน เพิ่มคุณภาพ เสริมสร้างความพึงพอใจของลูกค้า และเพิ่มประสิทธิภาพ ธุรกิจและองค์นับหมื่นทั่วโลกใช้ Minitab Statistical Software®, Companion by Minitab®, Minitab Workspace®, Salford Predictive Modeler® and Quality Trainer® เป็นเครื่องมือช่วยในการค้นพบและปรับปรุงความบกพร่องในกระบวนการ